Kawasaki Ninja 650 nằm ở phân khúc tầm trung - trên chiếc sportbike entry-level Ninja 400 nhưng dưới chiếc supersport ZX-6R. Về cơ bản, Ninja 650 là sự tổng hòa các yếu tố về thiết kế của cả hai mẫu xe trên. Cụm đèn pha LED đôi sắc xảo vuốt về trước tương tự ZX-6R và bộ quây gió hai bên cùng cặp mâm 5 chấu trên Ninja 650 lấy cảm hứng từ “đàn em” Ninja 400.

Trong khi phần đuôi xe vuốt cao đặc trưng của phiên bản cũ vẫn được giữ lại. Kawasaki cũng trang bị bảng đồng hồ màn hình màu TFT 4,3inch kết nối với điện thoại thông minh cho chiếc xe. 

Cung cấp sức mạnh cho Kawasaki Ninja 650 là cỗ máy 2 xi-lanh thẳng hàng EFI dung tích 649cc DOHC 4 van/xi-lanh nạp khí tự nhiên, cho công suất 67 mã lực và mô-men xoắn 65,9Nm. Sức mạnh được truyền tới bánh sau thông qua hộp số 6 cấp li hợp chống trượt và hệ thống truyền động xích tải.

Xe vẫn chỉ được trang bị phuộc trước ống lồng và phuộc sau monoshock điều chỉnh được tải trọng và hệ thống phanh Nissin đi kèm ABS hai kênh.

Honda CBR650R Ninja 650 (Giá bán 253,99 triệu đồng)

Phiên bản gần đây nhất của CBR650R vẫn giữ nguyên những đường nét thiết kế khỏe khoắn và độc đáo trước đây, Honda chỉ cải tiến nhẹ về màu sắc và bổ sung cập nhật thêm những tiện ích. Bảng đồng hồ đã được điều chỉnh lại giúp người dùng dễ quan sát hơn.

Phuộc trước sử dụng loại SFF-BP với pít tông lớn, đem lại khả năng hấp thụ lực cao hơn và mang đến cảm nhận lái tốt hơn cho người điều khiển. Phiên bản mới nhất được trang bị thêm mới cổng sạc USB đặt dưới yên sau, giúp người lái có thể sạc các thiết bị khi cần thiết.

“Trái tim” của Honda CBR650R tiếp tục là cỗ máy 4 xi-lanh thẳng hàng dung tích 649cc, DOHC 16 van. Công suất tối đa 94 mã lực tại 12.000rpm, mô-men xoắn cực đại 63Nm tại vòng tua 9.500rpm - nhưng nay đã đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 5. Những công nghệ hỗ trợ người lái vẫn được giữ nguyên với hệ thống kiểm soát lực xoắn HSTC và hệ thống chống bó cứng phanh ABS 2 kênh.

Yamaha YZF-R7 (Giá bán từ 260 triệu đồng)

Yamaha R7 vẫn mang những DNA thiết kế đặc trưng của dòng R-Series. Phần đầu xe có một hốc gió lớn với hai dải LED định vị nằm hai bên giống hệt “đàn anh” R6 đã bị khai tử. Ngoài ra, R7 còn được trang bị một bóng projector đóng vài trò pha/cos nằm chính giữa hốc gió phía trước.

Bộ quây thân xe với nhiều đường nét sắc cạnh và khe thoát gió lớn nhằm tăng tính khí động học và khả năng làm mát. Ra tới phía sau là hình ảnh quen thuộc với hai khe thoát gió và đuôi vuốt nhọn của chiếc R1.

Mặc dù chia sẻ chung khối động cơ hai xi-lanh thẳng hàng CP2, làm mát bằng chất lỏng, dung tích 689cc của MT-07 và cùng cho ra công suất 72,4 mã lực tại 8.750 vòng/phút và mô-men xoắn 67Nm tại 6.500 vòng/phút nhưng Yamaha đã có những điều chỉnh riêng cho khối động cơ CP2 của R7.

Ngoài ra mẫu sportbike tầm trung hoàn toàn mới của hãng xe Nhật Bản còn được trang bị bộ ly hợp chống khóa bánh (A&S) và tùy chọn quickshift.

Aprilia RS 660 (Giá bán từ 260 triệu đồng)

Được ra mắt chính thức từ triển lãm EICMA 2019, Aprilia RS 660 lại thừa hưởng nhiều đường nét thiết kế từ mẫu superbike RSV4. Xe sở hữu bộ quây gió với các đường cắt xẻ táo bạo cùng cánh lướt gió lớn nằm bên dưới đầu xe giúp RS 660 trông thể thao hơn và cải thiện tính khí động học.

Ở phía trước là cụm đèn chiếu sáng chia thành 3 khoang tích hợp dải đèn định vị LED hình boomerang. Khác với RSV4, RS 660 không được trang bị gắp ngược và yên cho người ngồi sau nằm “lọt thỏm” giữa hai cánh gió đuôi.

RS 660 thừa hưởng nhiều công nghệ từ dòng V4 nên chiếc xe này trở thành mẫu sportbike tầm trung hiện đại nhất phân khúc hiện tại. Cụ thể xe có 5 chế độ lái, hỗ trợ ABS trong cua, kiểm soát chống bốc đầu, kiểm soát lực kéo, kiểm soát hành trình, phanh động cơ và sang số nhanh hai chiều. Xe được trang bị khối động cơ 2 xi-lanh 660cc có công suất 100 mã lực, còn mô-men xoắn 67Nm.

Theo Xe Đời sống/Nghe nhìn Việt Nam

Bạn đang sở hữu một chiếc xe độc hay bản độ siêu đẹp? Hãy chia sẻ bài viết cảm nhận, hình ảnh về Ban Ô tô xe máy theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!

'Soi' xe phân khối lớn của thanh niên dùng súng cướp ngân hàng ở Hải Phòng

Nam thanh niên dùng súng cướp ngân hàng tại Hải Phòng được cho là người đã "đập hộp" chiếc phân khối lớn đình đám Kawasaki ZX-10R giá gần 1 tỷ đồng cách đây chưa lâu.

Trong những năm qua, thị trường xe phân khối lớn phân phối chính hãng tại Việt Nam nổi bật nhất vẫn đang là hai cái tên Honda và Kawasaki, với loạt các sản phẩm trải đều ở mọi phân khúc.

Tuy nhiên đầu năm 2022, thị tường xe trong nước đón nhận thêm hai thương hiệu mới là Aprilia và Moto Guzzi, đồng thời Yamaha Motor Việt Nam cũng ra mắt thêm hệ thống phân phối xe phân khối lớn Revzone Yamaha Motor.

Ngoài những mẫu xe 1.000cc đáng chú ý, Aprilia và Yamaha còn mang về cả các mẫu xe tầm trung 600-700cc để phục vụ những khác hàng mới chơi, nhưng chủ yếu tập trung vào dòng sportbike. Dưới đây sẽ là 4 mẫu sportbike tầm trung đang được bán chính hãng tại Việt Nam:

Kawasaki Ninja 650 (Giá bán từ 197-200 triệu đồng)

Kawasaki Ninja 650 nằm ở phân khúc tầm trung - trên chiếc sportbike entry-level Ninja 400 nhưng dưới chiếc supersport ZX-6R. Về cơ bản, Ninja 650 là sự tổng hòa các yếu tố về thiết kế của cả hai mẫu xe trên. Cụm đèn pha LED đôi sắc xảo vuốt về trước tương tự ZX-6R và bộ quây gió hai bên cùng cặp mâm 5 chấu trên Ninja 650 lấy cảm hứng từ “đàn em” Ninja 400.

Trong khi phần đuôi xe vuốt cao đặc trưng của phiên bản cũ vẫn được giữ lại. Kawasaki cũng trang bị bảng đồng hồ màn hình màu TFT 4,3inch kết nối với điện thoại thông minh cho chiếc xe. 

Cung cấp sức mạnh cho Kawasaki Ninja 650 là cỗ máy 2 xi-lanh thẳng hàng EFI dung tích 649cc DOHC 4 van/xi-lanh nạp khí tự nhiên, cho công suất 67 mã lực và mô-men xoắn 65,9Nm. Sức mạnh được truyền tới bánh sau thông qua hộp số 6 cấp li hợp chống trượt và hệ thống truyền động xích tải.

Xe vẫn chỉ được trang bị phuộc trước ống lồng và phuộc sau monoshock điều chỉnh được tải trọng và hệ thống phanh Nissin đi kèm ABS hai kênh.

Honda CBR650R Ninja 650 (Giá bán 253,99 triệu đồng)

Phiên bản gần đây nhất của CBR650R vẫn giữ nguyên những đường nét thiết kế khỏe khoắn và độc đáo trước đây, Honda chỉ cải tiến nhẹ về màu sắc và bổ sung cập nhật thêm những tiện ích. Bảng đồng hồ đã được điều chỉnh lại giúp người dùng dễ quan sát hơn.

Phuộc trước sử dụng loại SFF-BP với pít tông lớn, đem lại khả năng hấp thụ lực cao hơn và mang đến cảm nhận lái tốt hơn cho người điều khiển. Phiên bản mới nhất được trang bị thêm mới cổng sạc USB đặt dưới yên sau, giúp người lái có thể sạc các thiết bị khi cần thiết.

“Trái tim” của Honda CBR650R tiếp tục là cỗ máy 4 xi-lanh thẳng hàng dung tích 649cc, DOHC 16 van. Công suất tối đa 94 mã lực tại 12.000rpm, mô-men xoắn cực đại 63Nm tại vòng tua 9.500rpm - nhưng nay đã đạt tiêu chuẩn khí thải Euro 5. Những công nghệ hỗ trợ người lái vẫn được giữ nguyên với hệ thống kiểm soát lực xoắn HSTC và hệ thống chống bó cứng phanh ABS 2 kênh.

Yamaha YZF-R7 (Giá bán từ 260 triệu đồng)

Yamaha R7 vẫn mang những DNA thiết kế đặc trưng của dòng R-Series. Phần đầu xe có một hốc gió lớn với hai dải LED định vị nằm hai bên giống hệt “đàn anh” R6 đã bị khai tử. Ngoài ra, R7 còn được trang bị một bóng projector đóng vài trò pha/cos nằm chính giữa hốc gió phía trước.

Bộ quây thân xe với nhiều đường nét sắc cạnh và khe thoát gió lớn nhằm tăng tính khí động học và khả năng làm mát. Ra tới phía sau là hình ảnh quen thuộc với hai khe thoát gió và đuôi vuốt nhọn của chiếc R1.

Mặc dù chia sẻ chung khối động cơ hai xi-lanh thẳng hàng CP2, làm mát bằng chất lỏng, dung tích 689cc của MT-07 và cùng cho ra công suất 72,4 mã lực tại 8.750 vòng/phút và mô-men xoắn 67Nm tại 6.500 vòng/phút nhưng Yamaha đã có những điều chỉnh riêng cho khối động cơ CP2 của R7.

Ngoài ra mẫu sportbike tầm trung hoàn toàn mới của hãng xe Nhật Bản còn được trang bị bộ ly hợp chống khóa bánh (A&S) và tùy chọn quickshift.

Aprilia RS 660 (Giá bán từ 260 triệu đồng)

Được ra mắt chính thức từ triển lãm EICMA 2019, Aprilia RS 660 lại thừa hưởng nhiều đường nét thiết kế từ mẫu superbike RSV4. Xe sở hữu bộ quây gió với các đường cắt xẻ táo bạo cùng cánh lướt gió lớn nằm bên dưới đầu xe giúp RS 660 trông thể thao hơn và cải thiện tính khí động học.

Ở phía trước là cụm đèn chiếu sáng chia thành 3 khoang tích hợp dải đèn định vị LED hình boomerang. Khác với RSV4, RS 660 không được trang bị gắp ngược và yên cho người ngồi sau nằm “lọt thỏm” giữa hai cánh gió đuôi.

RS 660 thừa hưởng nhiều công nghệ từ dòng V4 nên chiếc xe này trở thành mẫu sportbike tầm trung hiện đại nhất phân khúc hiện tại. Cụ thể xe có 5 chế độ lái, hỗ trợ ABS trong cua, kiểm soát chống bốc đầu, kiểm soát lực kéo, kiểm soát hành trình, phanh động cơ và sang số nhanh hai chiều. Xe được trang bị khối động cơ 2 xi-lanh 660cc có công suất 100 mã lực, còn mô-men xoắn 67Nm.

Theo Xe Đời sống/Nghe nhìn Việt Nam

Bạn đang sở hữu một chiếc xe độc hay bản độ siêu đẹp? Hãy chia sẻ bài viết cảm nhận, hình ảnh về Ban Ô tô xe máy theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!

'Soi' xe phân khối lớn của thanh niên dùng súng cướp ngân hàng ở Hải Phòng

Nam thanh niên dùng súng cướp ngân hàng tại Hải Phòng được cho là người đã "đập hộp" chiếc phân khối lớn đình đám Kawasaki ZX-10R giá gần 1 tỷ đồng cách đây chưa lâu.

Lịch thi đấu giao hữu CLB hè 2022:

14/07 - 23:00: Napoli 10-0 Anaunia

14/07 - 23:00: SC Verl 0-5 Dortmund

15/07 - 03:00: Sporting C0P 1-1 Villarreal

15/07 - 17:05: MU 4-1 Melbourne Victory

15/07 - 19:35: Crystal Palace 0-2 Liverpool

15/07 - 20:30: Ajax 1-1 Eupen 

15/07 - 21:30: Frankfurt 3-1 Torino

15/07 - 22:00: Quevilly 0-2 PSG

16/07 - 00:30: Pau FC 1-0 Angouleme

Lịch thi đấu vòng sơ loại UEFA Conference League 2022:

Báo VietNamNet tổ chức cuộc thi "Chuyện của những dòng sông" để quý độc giả có thể chia sẻ những câu chuyện đẹp, những ký ức về sông, phản ánh những vấn đề về phát triển kinh tế, văn hóa bên những dòng sông và thể hiện những mong muốn, dự định, ý tưởng thúc đẩy sự phát triển bền vững trên các dòng sông và cho cộng đồng.

Cuộc thi diễn ra từ ngày 5/3 đến 30/6/2024 trên mục Du lịch.

Xin trân trọng giới thiệu bài viết Xuôi dòng sông Bacủa nhóm tác giả Trần Chí Kông - Trần Thanh Hưng.

Từ độ cao hơn 1.500m trên đỉnh núi Ngọc Rô, mây và nước cứ tuần hoàn tụ hơi, rơi hạt, khơi những khe nước nhỏ, rồi lèn đá, qua ghềnh, hợp lưu thành dòng, chảy mãi thành sông. Sông Ba như một chàng lực sĩ đứng giữa giang sơn, dang đôi tay từ Tây sang Đông, nối núi rừng Trường Sơn với biển cả. Dòng sông như một con rồng, quẫy đuôi reo vui với đại ngàn và ngẩng đầu nhìn thẳng ra đại dương. Dù xuôi hay ngược sông Ba, ta đều có cảm giác “lên rừng - xuống biển” - một hành trình hình thành dân tộc, xây dựng nước non.

Sông Ba nơi miền Thượng

Chúng tôi xuất hành để xuôi dòng sông Ba bằng lộ trình ngược dòng chảy của sông tới núi Ngọc Rô trong dãy núi Ngọc Linh, nơi phát nước để thành sông.  

Ngọc Linh Liên Sơn hay là dãy Ngọc Linh gồm 10 dãy núi cao nối thành đường phân thủy cho hai hệ thống sông: một chảy sang phía Tây có sông Sê San, góp nước cho sông Mê Kông; một hệ thống chảy sang phía Đông gồm: sông Cái (đầu nguồn sông Vu Gia), sông Thu Bồn, sông Trà Khúc và sông Ba.

Ngày trước, giới học giả thường dùng cụm từ “sông ngòi” với ngụ ý “sông” luôn gắn với ngòi”. Ngòi sông Ba ở trong lòng núi Ngọc Rô. Còn cửa sông Ba thì chảy qua thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên.       

Từ thành phố Tuy Hòa ngược lên, chúng tôi không tham vọng bất cứ một sự ly kỳ nào cho sự tìm kiếm ngọn nguồn dòng sông này. Tuy nhiên, cái cảm giác về ngòi, về nguồn như một nam châm hút chúng tôi về phía núi. 

Phía núi có người Bahnar và người Sedan sinh sống. Đó là hai tộc người quan trọng nhất Tây Nguyên mà Ngọc Rô cũng như cả dãy Ngọc Linh như tấm lưng che chở cho sự sống của họ. 

Ngày xưa, khi ông bà ta chưa đủ điều kiện ra biển thì xứ sở được hiểu theo hai thành tố “núi” và “sông”. Khái niệm ấy trở nên thiêng liêng hơn khi ta đến đây, thượng nguồn sông Ba. Cả cái cầu treo bắc theo dáng truyền thống cũng như một cái gạch nối không chỉ cho đôi bờ sông mà còn giữa hiện tại và quá khứ. 

Nhìn thung lũng Mường Hoong dưới chân núi Ngọc Linh là nơi cư trú lâu đời của người Sedang, chúng tôi chợt nhớ tới giả thuyết cho rằng, tổ tiên các sắc tộc ở đây xưa kia phần lớn là người đồng bằng chạy lên cao nguyên lánh nạn và ở lại luôn; với thời gian, những hòa trộn chủng tộc giữa các nhóm di dân cũ và mới làm nảy sinh những nhóm sắc tộc khác nhau. 

Như vậy, họ có ngược dòng sông Ba không để ngày nay chúng tôi xuôi dòng sông này để tìm về quá khứ. Cấy lúa, chăn vịt, nuôi gà, thả trâu… ai đem cách thức ấy lên, ai mang kinh nghiệm nào về? Chắc rằng, mọi sự giao lưu đều có sự can dự của dòng sông. 

Dẫu là giả thuyết, nhưng cái sự lên miền Thượng thuở xưa ấy đã đan chéo trong cảm xúc chúng tôi khi về miền miền sơn cước...

Di sản của dòng sông

Miền thượng sông Ba có măng và sâm. Măng để ăn còn sâm để làm thuốc. Sâm mọc trên núi Ngọc Linh nên người ta gọi là sâm Ngọc Linh.  

Chuyện về loài sâm quý này còn nằm trong bụng già A Nít ở làng Long Lái, xã Măng Ri, huyện Tu Mơ Rông. Trong chiến tranh, người sắc tộc gọi sâm Ngọc Linh mọc trong rừng là cây “cỏ giấu” hay “củ đắng”. 

Quốc lộ và sông Ba lượn lờ nhau như một cuộc trốn tìm. Có lúc, khi hai bên đường được phát quang thì chẳng thấy sông đâu. Nhưng khi một vạt rừng lù lù đến thì qua những khoảng trống, ta lại thấy thấp thoáng mặt sông. 

Thiên nhiên bao giờ cũng là niềm khích lệ cho những ai thích khám phá.

Ngày trước, làng Tơng bên bờ sông Ba, thuộc huyện Kông Chro, tỉnh, Gia Lai là nơi khí hậu khô khan, nguồn nước khan hiếm vào loại bậc nhất Tây Nguyên. Nơi cằn cỗi ấy đã sinh ra H’Ben - một sơn nữ Bahnar xinh đẹp, hát hay và múa giỏi. Thời con gái đi kháng chiến, hát ca từ Nam ra Bắc. Tuổi về chiều, Giàng bảo H’Ben trở về cố hương để nghe chim hót, suối reo…  

Bên dòng suối Iam Lăh, đổ ra sông Ba ở thị trấn Phú Túc, huyện Krông Pa có hai anh em Nay Phai và Nay Tri. Nghề của họ là sửa chiêng, thẩm âm. 10 năm theo ông nội thụ nghề, giờ hai anh em đã trở thành nghệ nhân độc đáo. Không phải cái cồng, cái chiêng nào sau khi đúc ra đều gõ nghe đúng nghe hay. Mặt khác, cồng chiêng lệch âm là do quá trình sử dụng, đánh không đúng bài bản, bị đánh mạnh hoặc bị oxy hóa đồng. Như một bác sĩ giỏi, họ chẩn đúng bệnh. Như một thợ thủ công khéo, họ gò nắn mặt chiêng. Và hơn cả, họ là một nghệ nhân thính đôi tai.  

Để tìm di sản của dòng sông, có một người đàn ông thường men theo những khe suối nhỏ. Để lắng nghe cái di sản mênh mông ấy, ông thường ngủ lại trong rừng.

Men theo những lối mòn, theo đìu hiu gió núi, ông bắt gặp di sản của dòng sông, đó là những cái bụng lưu giữ dân ca, trường ca. Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Ka Sô Liễng là người sắc tộc Chăm H’roi ở buôn Kiến Thiết, xã Ea Chà Rang, huyện Sơn Hòa, tỉnh Phú Yên. Bản thân ông sẽ là một di sản cho cháu con.

Y Điêng người dân tộc Ê đê lớn lên tại Buôn Thung, xã Đức Bình Đông, huyện Sông Hinh. Buôn Thung nhỏ, khoảng mươi nóc nhà nằm ở phía đông núi Mẹ Bồng Con, bên bờ nam của con sông Hinh, một phụ lưu của sông Ba khi chảy vào Phú Yên. Nhà văn Y Điêng được thế hệ các nhà văn ví như bóng cây kơ nia đại thụ, như già làng của văn học của Tây Nguyên. Nhà văn Y Điêng biết tiếng Pháp, Lào, giỏi nhiều tiếng đồng bào dân tộc thiểu số như Ba Na, Chăm, Gia Rai, Tày… Nhưng giá trị hơn cả là ông là người Êđê đầu tiên vượt qua khỏi văn học dân gian truyền miệng để bước tới văn học viết. Ông cũng là người đầu tiên viết truyện dài bằng song ngữ Êđê - Việt, và ông cũng là người Êđê đầu tiên được tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật. 

Ông Y Điêng viết văn, còn ông Mô Lô Y Choi thì làm thơ. Hai ông sóng đôi trong làng văn học Tây Nguyên như đôi bờ con sông Hinh. Bằng thơ, ông Mô Lô Y Choi đã tạo ra một “Cô gái vót chông” đầu búi tóc thon, tay thoăn thoắt vót chông, miệng thánh thót hát để nhạc sĩ Hoàng Hiệp phổ nhạc...

Nơi sông Ba gặp biển

Sông Ba trước khi ra biển có tên là sông Đà Rằng. Một cây cầu cùng tên vắt ngang như thể nghênh đón dòng nước miệt mài ngàn dặm. Cầu Đà Rằng dài 1.512m, là cầu dài nhất miền Trung Việt Nam. 

Thành phố Tuy Hoà, thủ phủ của tỉnh Phú Yên là một điểm nhấn cuối cùng cho con sông. Thành phố trẻ này nồng nhiệt đón con sông rộng hơn, phẳng lặng hơn sau một chặng dài quấn quanh núi rừng và ghềnh thác. 

Năm 1471, vua Lê Thánh Tông đã hành quân vào đây. Tương truyền, chính vị vua có công mở cõi đã sai quần thần khắc lên một tảng đá lớn trên núi Thạch Bi, còn gọi là núi Đá Bia, thuộc hạ lưu sông Ba, làm mốc ranh giới Đại Việt - Chăm Pa. Đây cũng là một dấu mốc lịch sử trong quá trình Nam tiến của người Việt khi xưa.

Tiếp giáp với cửa sông Đà Rằng về phía Nam là Vịnh Vũng Rô, 60 năm trước, Hải quân Nhân dân Việt Nam đáp những con tàu không số đổ quân cụ cho Quân giải phóng kháng chiến chống Mỹ.

Trong vùng vịnh xinh đẹp này, người Pháp đã cất ngọn đèn biển mang tên Đại Lãnh, chấm ngay phần đất liền nhô ra xa nhất về phía Đông của bờ biển Việt Nam.

Sông Đà Rằng, hay còn gọi là sông Đà Diễn, nơi vào năm 1578, đô chỉ huy sứ Lương Văn Chánh vâng mệnh chúa Nguyễn Hoàng đem khoảng 4.000 lưu dân từ Thanh Hóa, Nghệ An và Thuận Quảng vào khai khẩn, lập xóm làng tại vùng đồng bằng Tuy Hòa. 

Năm 1689, cụ Lương Văn Chánh được truy phong tước Bảo quốc chi thần, nghĩa là thần bảo hộ đất nước. Đến năm 1693, ông lại được phong một lần nữa tước Bảo Quốc hộ dân chi thần, nghĩa là thần bảo hộ đất nước và dân chúng. 

Sông Ba trước khi ra biển đã dốc hết phù sa tạo nên một triền sông rộng. Như để tô điểm cho dòng sông, người dân thành phố Tuy Hoà dành đất ấy để trồng rau và trồng hoa. Sau mùa lũ là đến mùa hoa, mùa giáp Tết.

Nơi sông Ba gặp biển có một làng chài, nói đúng hơn là là một đại bản doanh của ngư dân Phú Yên. Nơi đây, từ năm 1994 đã phát sinh nghề câu cá ngừ đại dương của Việt Nam, làm cho nghề cá thêm hùng hậu vươn ra biển lớn.

Hoà vào lễ hội cầu ngư tưng bừng ở làng biển, sông Ba, con rồng của miền Trung hả hê kết thúc hành trình dài 374 km của mình. Mang nguồn lực của dòng sông, con người vững tin hơn khi ra biển lớn. 

Ví dòng sông như một thiếu nữ, ở Ayun Pa nơi thượng nguồn, người thiếu nữ ấy vận chiếc váy thổ cẩm, lung linh múc nước sông, thì sông Ba nơi hạ nguồn, nàng khoác chiếc áo dài tha thướt ngắm dòng sông. Chảy ra biển để tiếp tục kể một câu chuyện dài hay mong nhớ thượng nguồn để tìm thêm ký ức - cả hai cùng có một dòng sông.

Trần Chí Kông - Trần Thanh Hưng

Từ độ cao hơn 1.500m trên đỉnh núi Ngọc Rô, mây và nước cứ tuần hoàn tụ hơi, rơi hạt, khơi những khe nước nhỏ, rồi lèn đá, qua ghềnh, hợp lưu thành dòng, chảy mãi thành sông. Sông Ba như một chàng lực sĩ đứng giữa giang sơn, dang đôi tay từ Tây sang Đông, nối núi rừng Trường Sơn với biển cả. Dòng sông như một con rồng, quẫy đuôi reo vui với đại ngàn và ngẩng đầu nhìn thẳng ra đại dương. Dù xuôi hay ngược sông Ba, ta đều có cảm giác “lên rừng - xuống biển” - một hành trình hình thành dân tộc, xây dựng nước non.

Sông Ba nơi miền Thượng

Chúng tôi xuất hành để xuôi dòng sông Ba bằng lộ trình ngược dòng chảy của sông tới núi Ngọc Rô trong dãy núi Ngọc Linh, nơi phát nước để thành sông.  

Ngọc Linh Liên Sơn hay là dãy Ngọc Linh gồm 10 dãy núi cao nối thành đường phân thủy cho hai hệ thống sông: một chảy sang phía Tây có sông Sê San, góp nước cho sông Mê Kông; một hệ thống chảy sang phía Đông gồm: sông Cái (đầu nguồn sông Vu Gia), sông Thu Bồn, sông Trà Khúc và sông Ba.

Ngày trước, giới học giả thường dùng cụm từ “sông ngòi” với ngụ ý “sông” luôn gắn với ngòi”. Ngòi sông Ba ở trong lòng núi Ngọc Rô. Còn cửa sông Ba thì chảy qua thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên.       

Từ thành phố Tuy Hòa ngược lên, chúng tôi không tham vọng bất cứ một sự ly kỳ nào cho sự tìm kiếm ngọn nguồn dòng sông này. Tuy nhiên, cái cảm giác về ngòi, về nguồn như một nam châm hút chúng tôi về phía núi. 

Phía núi có người Bahnar và người Sedan sinh sống. Đó là hai tộc người quan trọng nhất Tây Nguyên mà Ngọc Rô cũng như cả dãy Ngọc Linh như tấm lưng che chở cho sự sống của họ. 

Ngày xưa, khi ông bà ta chưa đủ điều kiện ra biển thì xứ sở được hiểu theo hai thành tố “núi” và “sông”. Khái niệm ấy trở nên thiêng liêng hơn khi ta đến đây, thượng nguồn sông Ba. Cả cái cầu treo bắc theo dáng truyền thống cũng như một cái gạch nối không chỉ cho đôi bờ sông mà còn giữa hiện tại và quá khứ. 

Nhìn thung lũng Mường Hoong dưới chân núi Ngọc Linh là nơi cư trú lâu đời của người Sedang, chúng tôi chợt nhớ tới giả thuyết cho rằng, tổ tiên các sắc tộc ở đây xưa kia phần lớn là người đồng bằng chạy lên cao nguyên lánh nạn và ở lại luôn; với thời gian, những hòa trộn chủng tộc giữa các nhóm di dân cũ và mới làm nảy sinh những nhóm sắc tộc khác nhau. 

Như vậy, họ có ngược dòng sông Ba không để ngày nay chúng tôi xuôi dòng sông này để tìm về quá khứ. Cấy lúa, chăn vịt, nuôi gà, thả trâu… ai đem cách thức ấy lên, ai mang kinh nghiệm nào về? Chắc rằng, mọi sự giao lưu đều có sự can dự của dòng sông. 

Dẫu là giả thuyết, nhưng cái sự lên miền Thượng thuở xưa ấy đã đan chéo trong cảm xúc chúng tôi khi về miền miền sơn cước...

Di sản của dòng sông

Miền thượng sông Ba có măng và sâm. Măng để ăn còn sâm để làm thuốc. Sâm mọc trên núi Ngọc Linh nên người ta gọi là sâm Ngọc Linh.  

Chuyện về loài sâm quý này còn nằm trong bụng già A Nít ở làng Long Lái, xã Măng Ri, huyện Tu Mơ Rông. Trong chiến tranh, người sắc tộc gọi sâm Ngọc Linh mọc trong rừng là cây “cỏ giấu” hay “củ đắng”. 

Quốc lộ và sông Ba lượn lờ nhau như một cuộc trốn tìm. Có lúc, khi hai bên đường được phát quang thì chẳng thấy sông đâu. Nhưng khi một vạt rừng lù lù đến thì qua những khoảng trống, ta lại thấy thấp thoáng mặt sông. 

Thiên nhiên bao giờ cũng là niềm khích lệ cho những ai thích khám phá.

Ngày trước, làng Tơng bên bờ sông Ba, thuộc huyện Kông Chro, tỉnh, Gia Lai là nơi khí hậu khô khan, nguồn nước khan hiếm vào loại bậc nhất Tây Nguyên. Nơi cằn cỗi ấy đã sinh ra H’Ben - một sơn nữ Bahnar xinh đẹp, hát hay và múa giỏi. Thời con gái đi kháng chiến, hát ca từ Nam ra Bắc. Tuổi về chiều, Giàng bảo H’Ben trở về cố hương để nghe chim hót, suối reo…  

Bên dòng suối Iam Lăh, đổ ra sông Ba ở thị trấn Phú Túc, huyện Krông Pa có hai anh em Nay Phai và Nay Tri. Nghề của họ là sửa chiêng, thẩm âm. 10 năm theo ông nội thụ nghề, giờ hai anh em đã trở thành nghệ nhân độc đáo. Không phải cái cồng, cái chiêng nào sau khi đúc ra đều gõ nghe đúng nghe hay. Mặt khác, cồng chiêng lệch âm là do quá trình sử dụng, đánh không đúng bài bản, bị đánh mạnh hoặc bị oxy hóa đồng. Như một bác sĩ giỏi, họ chẩn đúng bệnh. Như một thợ thủ công khéo, họ gò nắn mặt chiêng. Và hơn cả, họ là một nghệ nhân thính đôi tai.  

Để tìm di sản của dòng sông, có một người đàn ông thường men theo những khe suối nhỏ. Để lắng nghe cái di sản mênh mông ấy, ông thường ngủ lại trong rừng.

Men theo những lối mòn, theo đìu hiu gió núi, ông bắt gặp di sản của dòng sông, đó là những cái bụng lưu giữ dân ca, trường ca. Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Ka Sô Liễng là người sắc tộc Chăm H’roi ở buôn Kiến Thiết, xã Ea Chà Rang, huyện Sơn Hòa, tỉnh Phú Yên. Bản thân ông sẽ là một di sản cho cháu con.

Y Điêng người dân tộc Ê đê lớn lên tại Buôn Thung, xã Đức Bình Đông, huyện Sông Hinh. Buôn Thung nhỏ, khoảng mươi nóc nhà nằm ở phía đông núi Mẹ Bồng Con, bên bờ nam của con sông Hinh, một phụ lưu của sông Ba khi chảy vào Phú Yên. Nhà văn Y Điêng được thế hệ các nhà văn ví như bóng cây kơ nia đại thụ, như già làng của văn học của Tây Nguyên. Nhà văn Y Điêng biết tiếng Pháp, Lào, giỏi nhiều tiếng đồng bào dân tộc thiểu số như Ba Na, Chăm, Gia Rai, Tày… Nhưng giá trị hơn cả là ông là người Êđê đầu tiên vượt qua khỏi văn học dân gian truyền miệng để bước tới văn học viết. Ông cũng là người đầu tiên viết truyện dài bằng song ngữ Êđê - Việt, và ông cũng là người Êđê đầu tiên được tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật. 

Ông Y Điêng viết văn, còn ông Mô Lô Y Choi thì làm thơ. Hai ông sóng đôi trong làng văn học Tây Nguyên như đôi bờ con sông Hinh. Bằng thơ, ông Mô Lô Y Choi đã tạo ra một “Cô gái vót chông” đầu búi tóc thon, tay thoăn thoắt vót chông, miệng thánh thót hát để nhạc sĩ Hoàng Hiệp phổ nhạc...

Nơi sông Ba gặp biển

Sông Ba trước khi ra biển có tên là sông Đà Rằng. Một cây cầu cùng tên vắt ngang như thể nghênh đón dòng nước miệt mài ngàn dặm. Cầu Đà Rằng dài 1.512m, là cầu dài nhất miền Trung Việt Nam. 

Thành phố Tuy Hoà, thủ phủ của tỉnh Phú Yên là một điểm nhấn cuối cùng cho con sông. Thành phố trẻ này nồng nhiệt đón con sông rộng hơn, phẳng lặng hơn sau một chặng dài quấn quanh núi rừng và ghềnh thác. 

Năm 1471, vua Lê Thánh Tông đã hành quân vào đây. Tương truyền, chính vị vua có công mở cõi đã sai quần thần khắc lên một tảng đá lớn trên núi Thạch Bi, còn gọi là núi Đá Bia, thuộc hạ lưu sông Ba, làm mốc ranh giới Đại Việt - Chăm Pa. Đây cũng là một dấu mốc lịch sử trong quá trình Nam tiến của người Việt khi xưa.

Tiếp giáp với cửa sông Đà Rằng về phía Nam là Vịnh Vũng Rô, 60 năm trước, Hải quân Nhân dân Việt Nam đáp những con tàu không số đổ quân cụ cho Quân giải phóng kháng chiến chống Mỹ.

Trong vùng vịnh xinh đẹp này, người Pháp đã cất ngọn đèn biển mang tên Đại Lãnh, chấm ngay phần đất liền nhô ra xa nhất về phía Đông của bờ biển Việt Nam.

Sông Đà Rằng, hay còn gọi là sông Đà Diễn, nơi vào năm 1578, đô chỉ huy sứ Lương Văn Chánh vâng mệnh chúa Nguyễn Hoàng đem khoảng 4.000 lưu dân từ Thanh Hóa, Nghệ An và Thuận Quảng vào khai khẩn, lập xóm làng tại vùng đồng bằng Tuy Hòa. 

Năm 1689, cụ Lương Văn Chánh được truy phong tước Bảo quốc chi thần, nghĩa là thần bảo hộ đất nước. Đến năm 1693, ông lại được phong một lần nữa tước Bảo Quốc hộ dân chi thần, nghĩa là thần bảo hộ đất nước và dân chúng. 

Sông Ba trước khi ra biển đã dốc hết phù sa tạo nên một triền sông rộng. Như để tô điểm cho dòng sông, người dân thành phố Tuy Hoà dành đất ấy để trồng rau và trồng hoa. Sau mùa lũ là đến mùa hoa, mùa giáp Tết.

Nơi sông Ba gặp biển có một làng chài, nói đúng hơn là là một đại bản doanh của ngư dân Phú Yên. Nơi đây, từ năm 1994 đã phát sinh nghề câu cá ngừ đại dương của Việt Nam, làm cho nghề cá thêm hùng hậu vươn ra biển lớn.

Hoà vào lễ hội cầu ngư tưng bừng ở làng biển, sông Ba, con rồng của miền Trung hả hê kết thúc hành trình dài 374 km của mình. Mang nguồn lực của dòng sông, con người vững tin hơn khi ra biển lớn. 

Ví dòng sông như một thiếu nữ, ở Ayun Pa nơi thượng nguồn, người thiếu nữ ấy vận chiếc váy thổ cẩm, lung linh múc nước sông, thì sông Ba nơi hạ nguồn, nàng khoác chiếc áo dài tha thướt ngắm dòng sông. Chảy ra biển để tiếp tục kể một câu chuyện dài hay mong nhớ thượng nguồn để tìm thêm ký ức - cả hai cùng có một dòng sông.

Trần Chí Kông - Trần Thanh Hưng

Liverpool bất ngờ muốn mua lại Raheem Sterling mà họ từng bán cho Man City vào 2015 với giá 49 triệu bảng

Raheem Sterling hiện đang đình trệ việc gia hạn với đội chủ sân Etihad, trong bối cảnh các nhà vô địch Ngoại hạng Anh bị cấm tham gia Champions League trong 2 mùa giải tới.

Một nguồn tin thân cận với Sterling, cho hay: “Ngay cả khi gắn bó với Man City thì Raheem Sterling vẫn không quên Liverpool, vì đó là nơi giúp anh trưởng thành như một con người lẫn cầu thủ”.

Sterling rời Liverpool trong sự tranh cãi và tức giận của CĐV đội bóng áo đỏ. Người ta chửi anh chạy theo Man City vì tiền, sau khi The Kop không thể đáp ứng yêu cầu lương bổng của cầu thủ này.

Trả lời câu hỏi của fan trên tài khoản instagram gần đây, bản thân Sterling cũng không loại trừ khả năng quay lại sân Anfield:

‘Tôi có quay trở lại Liverpool không ư? Thành thật mà nói, tôi yêu Liverpool. CLB luôn ở trong tim tôi. Đó là nơi đã giúp tôi trưởng thành, cho tôi rất nhiều…”.

L.H

Lý do, Liverpool sợ mất Sadio Mane vào tay Real Madrid hè này và xem Sterling là sự thay thế lý tưởng.

Liverpool bất ngờ muốn mua lại Raheem Sterling mà họ từng bán cho Man City vào 2015 với giá 49 triệu bảng

Raheem Sterling hiện đang đình trệ việc gia hạn với đội chủ sân Etihad, trong bối cảnh các nhà vô địch Ngoại hạng Anh bị cấm tham gia Champions League trong 2 mùa giải tới.

Một nguồn tin thân cận với Sterling, cho hay: “Ngay cả khi gắn bó với Man City thì Raheem Sterling vẫn không quên Liverpool, vì đó là nơi giúp anh trưởng thành như một con người lẫn cầu thủ”.

Sterling rời Liverpool trong sự tranh cãi và tức giận của CĐV đội bóng áo đỏ. Người ta chửi anh chạy theo Man City vì tiền, sau khi The Kop không thể đáp ứng yêu cầu lương bổng của cầu thủ này.

Trả lời câu hỏi của fan trên tài khoản instagram gần đây, bản thân Sterling cũng không loại trừ khả năng quay lại sân Anfield:

‘Tôi có quay trở lại Liverpool không ư? Thành thật mà nói, tôi yêu Liverpool. CLB luôn ở trong tim tôi. Đó là nơi đã giúp tôi trưởng thành, cho tôi rất nhiều…”.

L.H

Từ đầu năm 2020, những thông tin về sự hợp nhất giữa Grab và Gojek liên tục xuất hiện. Cứ mỗi lần cập nhật, lại có thêm nguồn tin khẳng định về bước tiến mà 2 công ty này đạt được trong đàm phán.

Mới đây nhất, Bloomberg đưa tin Grab và Gojek đã vượt qua được những quan điểm khác biệt, thống nhất nhiều hạng mục đàm phán để có thể tiến tới một thỏa thuận hợp nhất. Với 2 “siêu kỳ lân” công nghệ đều có trụ sở tại Đông Nam Á, đây có thể trở thành thương vụ công nghệ lớn nhất khu vực.

Kỳ phùng địch thủ tại Đông Nam Á

Theo Bloomberg, những ý tưởng về việc sáp nhập Grab với Gojek được đề xuất sau chuyến đi Indonesia của ông Son Masayoshi, CEO và nhà sáng lập của SoftBank vào tháng 1. Tại đây, ông đã hứa hẹn sẽ tiếp tục đầu tư vào đất nước đông dân nhất khu vực.

Với dân số vào khoảng 274 triệu người, Indonesia là một thị trường quá lớn và hấp dẫn. Đây cũng là “sân nhà” của Gojek, nơi công ty này ra đời 10 năm trước.

Sức hấp dẫn của Indonesia cũng khiến cho Grab, có trụ sở tại Singapore, không muốn bỏ qua. Theo thống kê của Financial Times năm 2019, Gojek hoạt động ở 207 thành phố Đông Nam Á, trong đó có 203 thành phố thuộc Indonesia. Con số tương ứng của Grab là 339 và 224.

Grab và Gojek là những đối thủ cạnh tranh khốc liệt trong thị trường gọi xe, giao đồ ăn lẫn tài chính số tại Indonesia. Ảnh: Bloomberg.

“Hiện nay chẳng có ai hoàn toàn trên cơ. Không tính Indonesia thì Grab đang có lợi thế, nhưng ở Indonesia Gojek vẫn là người nắm cuộc chơi, và thị trường có thể thành độc quyền kép”, Neeu Laungani, Giám đốc đầu tư lĩnh vực công nghệ tại châu Á của Deutsche Bank nhận xét.

Quy mô thị trường quá lớn vừa hứa hẹn khả năng tăng trưởng, vừa yêu cầu nguồn lực khổng lồ.

Bắt đầu từ lĩnh vực gọi xe, Grab lẫn Gojek đều đã mở rộng ra các mảng kinh doanh khác như giao đồ ăn, thanh toán điện tử hay quản lý tài sản. Việc mở rộng nhanh chóng để đạt tầm vóc đủ lớn khiến 2 công ty phải liên tục đầu tư. Lợi nhuận vì thế trở thành mục tiêu rất khó đạt được trong thời gian ngắn.

"Các thế lực đứng sau muốn những điều mà Grab hay Gojek không thể kiểm soát được", Financial Times dẫn lời một nhà đầu tư của Grab.

Năm 2018, CEO Gojek khi đó là Nadiem Makarim trả lời Reuters rằng công ty này kỳ vọng có lợi nhuận “sau vài năm nữa”. Tới tháng 11 vừa qua, đồng CEO Andre Soelistyo của Gojek tiết lộ công ty này đã có lợi nhuận hoạt động ở 4 mảng kinh doanh chính, và đang tìm sự cân bằng giữa gọi vốn và tự đầu tư.

Trong khi đó, trả lời CNBC vào năm 2019, CEO Grab Anthony Tan tiết lộ công ty này sẽ chỉ IPO khi toàn bộ mảng kinh doanh đã có lợi nhuận. Tuy nhiên, ông Tan không nêu cụ thể thời điểm mà Grab dự kiến đạt được điều đó.

Áp lực từ những nhà đầu tư tên tuổi

Những tên tuổi đứng sau 2 siêu kỳ lân công nghệ đều là công ty lớn. Danh sách nhà đầu tư của Gojek có Tencent và Google, trong khi Grab được SoftBank và Microsoft đổ vốn. Sau nhiều vòng đầu tư, Grab được định giá 14 tỷ USD, còn con số của Gojek là 10 tỷ USD.

Sức ép từ những gã khổng lồ đứng phía sau có thể là lực đẩy chính khiến Grab, Gojek đến gần nhau.

CEO SoftBank Son Masayoshi đã ủng hộ việc sáp nhập 2 công ty sau khi thăm Indonesia đầu năm nay. Ảnh: Phủ tổng thống Indonesia.

“Các thế lực đứng sau muốn những điều mà Grab hay Gojek không thể kiểm soát được. Chúng ta đang nói đến những nhà đầu tư dài hạn với quyền lực lớn ở cả 2 công ty, và tất cả đều muốn dừng đốt tiền hoặc tìm đường rút mang lại lợi nhuận cho khoản đầu tư của mình”, Financial Times dẫn lời một nhà đầu tư của Grab.

Tư duy này có thể thấy rõ nhất ở SoftBank, ông lớn về đầu tư trong lĩnh vực công nghệ. Thất bại với WeWork năm 2019 khiến cho công ty của Son Masayoshi trở nên cẩn thận hơn với những startup vẫn đang cần “đốt tiền” để phát triển.

Đại dịch Covid-19 càng khiến cho những công ty trở nên thận trọng hơn trong những khoản chi để mở rộng thị trường.

Trước đó, ông Son từng tin rằng thị trường gọi xe sẽ chỉ có thế độc quyền, nơi công ty có nhiều tiền nhất sẽ thống lĩnh. Tuy nhiên, sau khi chứng kiến sự cạnh tranh bền bỉ của Gojek, đặc biệt là tại Indonesia, có lẽ nhà đầu tư Nhật Bản đã nghĩ lại.

Việc sáp nhập sẽ giúp cho 2 công ty có thể tập trung nguồn lực để tăng tốc, hướng tới mục tiêu đạt lợi nhuận. Các nhà phân tích cho rằng liên danh của Grab, Gojek sẽ có giá trị lớn gấp nhiều lần tổng định giá của 2 công ty hiện tại.

Kết thúc "cuộc chiến taxi"

Grab, Gojek cũng đang có một đối thủ chung đáng gờm: Sea. Công ty có trụ sở tại Singapore này đã tiến vào thị trường Indonesia năm 2018 với ví điện tử ShopeePay. Theo thống kê của công ty Ipsos vào tháng 10, ShopeePay là ví điện tử được chuộng nhất tại Indonesia, với tỷ lệ người dùng cao hơn 2 giải pháp của Grab (OVO) và Gojek (GoPay).

Chỉ trong năm 2020, giá trị cổ phiếu của Sea đã tăng gần 3 lần, giúp công ty này được định giá tới hơn 87 tỷ USD. Lĩnh vực game và thương mại điện tử là những trụ cột giúp công ty này tự tin mở rộng vào mảng thanh toán trực tuyến.

Khó khăn từ thị trường, sức ép từ nhà đầu tư và áp lực từ đối thủ lớn khiến cho thương vụ sáp nhập Grab, Gojek trở nên khả thi hơn. Những yếu tố cản trở vụ mua bán là sự phản đối của những quản lý cấp cao của 2 công ty, cũng như sự vướng mắc về pháp lý với các quy định về độc quyền.

Tuy nhiên, yếu tố thứ hai có thể không gây trở ngại quá lớn đối với một thương vụ trị giá hàng chục tỷ USD. Sau thương vụ Grab mua lại hoạt động của Uber vào năm 2018, cả 2 công ty chỉ bị phạt 9,7 triệu USD.

Anthony Tan, nhà đồng sáng lập Grab có thể trở thành CEO của liên danh mới. Ảnh: Bloomberg.

Nhà sáng lập Nadiem Makarim của GoJek và Anthony Tan của Grab từng học chung khóa MBA tại Harvard năm 2011. Hai nhân vật này sau đó đã trở thành những đối thủ lớn của nhau, với 2 siêu kỳ lân của Đông Nam Á.

Giờ đây Makarim đã trở thành Bộ trưởng Giáo dục và Văn hóa của Indonesia. Người bạn học cũ của ông, Anthony Tan, có thể trở thành CEO của liên danh mới, hợp nhất ước mơ của cả 2.

Năm 2016, tờ báo nội bộ của trường kinh doanh Harvard từng điểm lại cuộc đối đầu giữa Gojek và Grab trong bài viết có tựa đề "Cuộc chiến taxi ở Jakarta". Gọi xe hiện nay không còn là lĩnh vực quan trọng duy nhất của cả 2 công ty. Sáp nhập là một lựa chọn hợp lý, giúp cho họ tiến đến tương lai với những lĩnh vực hứa hẹn khác như thanh toán điện tử cùng những đối thủ mới.

(Theo Zing)

Grab và Gojek đang chốt điều khoản để sáp nhập

Thương vụ sáp nhập giữa Grab và Gojek nếu xảy ra sẽ có tác động mạnh tới thị trường dịch vụ gọi xe tại Việt Nam nói riêng và các quốc gia Đông Nam Á nói chung.   

Từ đầu năm 2020, những thông tin về sự hợp nhất giữa Grab và Gojek liên tục xuất hiện. Cứ mỗi lần cập nhật, lại có thêm nguồn tin khẳng định về bước tiến mà 2 công ty này đạt được trong đàm phán.

Mới đây nhất, Bloomberg đưa tin Grab và Gojek đã vượt qua được những quan điểm khác biệt, thống nhất nhiều hạng mục đàm phán để có thể tiến tới một thỏa thuận hợp nhất. Với 2 “siêu kỳ lân” công nghệ đều có trụ sở tại Đông Nam Á, đây có thể trở thành thương vụ công nghệ lớn nhất khu vực.

Kỳ phùng địch thủ tại Đông Nam Á

Theo Bloomberg, những ý tưởng về việc sáp nhập Grab với Gojek được đề xuất sau chuyến đi Indonesia của ông Son Masayoshi, CEO và nhà sáng lập của SoftBank vào tháng 1. Tại đây, ông đã hứa hẹn sẽ tiếp tục đầu tư vào đất nước đông dân nhất khu vực.

Với dân số vào khoảng 274 triệu người, Indonesia là một thị trường quá lớn và hấp dẫn. Đây cũng là “sân nhà” của Gojek, nơi công ty này ra đời 10 năm trước.

Sức hấp dẫn của Indonesia cũng khiến cho Grab, có trụ sở tại Singapore, không muốn bỏ qua. Theo thống kê của Financial Times năm 2019, Gojek hoạt động ở 207 thành phố Đông Nam Á, trong đó có 203 thành phố thuộc Indonesia. Con số tương ứng của Grab là 339 và 224.

Grab và Gojek là những đối thủ cạnh tranh khốc liệt trong thị trường gọi xe, giao đồ ăn lẫn tài chính số tại Indonesia. Ảnh: Bloomberg.

“Hiện nay chẳng có ai hoàn toàn trên cơ. Không tính Indonesia thì Grab đang có lợi thế, nhưng ở Indonesia Gojek vẫn là người nắm cuộc chơi, và thị trường có thể thành độc quyền kép”, Neeu Laungani, Giám đốc đầu tư lĩnh vực công nghệ tại châu Á của Deutsche Bank nhận xét.

Quy mô thị trường quá lớn vừa hứa hẹn khả năng tăng trưởng, vừa yêu cầu nguồn lực khổng lồ.

Bắt đầu từ lĩnh vực gọi xe, Grab lẫn Gojek đều đã mở rộng ra các mảng kinh doanh khác như giao đồ ăn, thanh toán điện tử hay quản lý tài sản. Việc mở rộng nhanh chóng để đạt tầm vóc đủ lớn khiến 2 công ty phải liên tục đầu tư. Lợi nhuận vì thế trở thành mục tiêu rất khó đạt được trong thời gian ngắn.

"Các thế lực đứng sau muốn những điều mà Grab hay Gojek không thể kiểm soát được", Financial Times dẫn lời một nhà đầu tư của Grab.

Năm 2018, CEO Gojek khi đó là Nadiem Makarim trả lời Reuters rằng công ty này kỳ vọng có lợi nhuận “sau vài năm nữa”. Tới tháng 11 vừa qua, đồng CEO Andre Soelistyo của Gojek tiết lộ công ty này đã có lợi nhuận hoạt động ở 4 mảng kinh doanh chính, và đang tìm sự cân bằng giữa gọi vốn và tự đầu tư.

Trong khi đó, trả lời CNBC vào năm 2019, CEO Grab Anthony Tan tiết lộ công ty này sẽ chỉ IPO khi toàn bộ mảng kinh doanh đã có lợi nhuận. Tuy nhiên, ông Tan không nêu cụ thể thời điểm mà Grab dự kiến đạt được điều đó.

Áp lực từ những nhà đầu tư tên tuổi

Những tên tuổi đứng sau 2 siêu kỳ lân công nghệ đều là công ty lớn. Danh sách nhà đầu tư của Gojek có Tencent và Google, trong khi Grab được SoftBank và Microsoft đổ vốn. Sau nhiều vòng đầu tư, Grab được định giá 14 tỷ USD, còn con số của Gojek là 10 tỷ USD.

Sức ép từ những gã khổng lồ đứng phía sau có thể là lực đẩy chính khiến Grab, Gojek đến gần nhau.

CEO SoftBank Son Masayoshi đã ủng hộ việc sáp nhập 2 công ty sau khi thăm Indonesia đầu năm nay. Ảnh: Phủ tổng thống Indonesia.

“Các thế lực đứng sau muốn những điều mà Grab hay Gojek không thể kiểm soát được. Chúng ta đang nói đến những nhà đầu tư dài hạn với quyền lực lớn ở cả 2 công ty, và tất cả đều muốn dừng đốt tiền hoặc tìm đường rút mang lại lợi nhuận cho khoản đầu tư của mình”, Financial Times dẫn lời một nhà đầu tư của Grab.

Tư duy này có thể thấy rõ nhất ở SoftBank, ông lớn về đầu tư trong lĩnh vực công nghệ. Thất bại với WeWork năm 2019 khiến cho công ty của Son Masayoshi trở nên cẩn thận hơn với những startup vẫn đang cần “đốt tiền” để phát triển.

Đại dịch Covid-19 càng khiến cho những công ty trở nên thận trọng hơn trong những khoản chi để mở rộng thị trường.

Trước đó, ông Son từng tin rằng thị trường gọi xe sẽ chỉ có thế độc quyền, nơi công ty có nhiều tiền nhất sẽ thống lĩnh. Tuy nhiên, sau khi chứng kiến sự cạnh tranh bền bỉ của Gojek, đặc biệt là tại Indonesia, có lẽ nhà đầu tư Nhật Bản đã nghĩ lại.

Việc sáp nhập sẽ giúp cho 2 công ty có thể tập trung nguồn lực để tăng tốc, hướng tới mục tiêu đạt lợi nhuận. Các nhà phân tích cho rằng liên danh của Grab, Gojek sẽ có giá trị lớn gấp nhiều lần tổng định giá của 2 công ty hiện tại.

Kết thúc "cuộc chiến taxi"

Grab, Gojek cũng đang có một đối thủ chung đáng gờm: Sea. Công ty có trụ sở tại Singapore này đã tiến vào thị trường Indonesia năm 2018 với ví điện tử ShopeePay. Theo thống kê của công ty Ipsos vào tháng 10, ShopeePay là ví điện tử được chuộng nhất tại Indonesia, với tỷ lệ người dùng cao hơn 2 giải pháp của Grab (OVO) và Gojek (GoPay).

Chỉ trong năm 2020, giá trị cổ phiếu của Sea đã tăng gần 3 lần, giúp công ty này được định giá tới hơn 87 tỷ USD. Lĩnh vực game và thương mại điện tử là những trụ cột giúp công ty này tự tin mở rộng vào mảng thanh toán trực tuyến.

Khó khăn từ thị trường, sức ép từ nhà đầu tư và áp lực từ đối thủ lớn khiến cho thương vụ sáp nhập Grab, Gojek trở nên khả thi hơn. Những yếu tố cản trở vụ mua bán là sự phản đối của những quản lý cấp cao của 2 công ty, cũng như sự vướng mắc về pháp lý với các quy định về độc quyền.

Tuy nhiên, yếu tố thứ hai có thể không gây trở ngại quá lớn đối với một thương vụ trị giá hàng chục tỷ USD. Sau thương vụ Grab mua lại hoạt động của Uber vào năm 2018, cả 2 công ty chỉ bị phạt 9,7 triệu USD.

Anthony Tan, nhà đồng sáng lập Grab có thể trở thành CEO của liên danh mới. Ảnh: Bloomberg.

Nhà sáng lập Nadiem Makarim của GoJek và Anthony Tan của Grab từng học chung khóa MBA tại Harvard năm 2011. Hai nhân vật này sau đó đã trở thành những đối thủ lớn của nhau, với 2 siêu kỳ lân của Đông Nam Á.

Giờ đây Makarim đã trở thành Bộ trưởng Giáo dục và Văn hóa của Indonesia. Người bạn học cũ của ông, Anthony Tan, có thể trở thành CEO của liên danh mới, hợp nhất ước mơ của cả 2.

Năm 2016, tờ báo nội bộ của trường kinh doanh Harvard từng điểm lại cuộc đối đầu giữa Gojek và Grab trong bài viết có tựa đề "Cuộc chiến taxi ở Jakarta". Gọi xe hiện nay không còn là lĩnh vực quan trọng duy nhất của cả 2 công ty. Sáp nhập là một lựa chọn hợp lý, giúp cho họ tiến đến tương lai với những lĩnh vực hứa hẹn khác như thanh toán điện tử cùng những đối thủ mới.

(Theo Zing)

Grab và Gojek đang chốt điều khoản để sáp nhập

Thương vụ sáp nhập giữa Grab và Gojek nếu xảy ra sẽ có tác động mạnh tới thị trường dịch vụ gọi xe tại Việt Nam nói riêng và các quốc gia Đông Nam Á nói chung.